piątek, 17 kwietnia 2015

Basilian Monks Orthodox Church in Zhovkva. / Cerkiew Bazylianów w Żółkwi

Chancellor and Grand Crown Hetman Stanisław Żółkiewski took excellent care of townspeople inhabiting Zhovkva, the main town in his vast lands. Not only their safety and well being were sustained but also their spiritual needs.
Kanclerz i Hetman Wielki Koronny Stanisław Żółkiewski dbał o mieszczan żyjących w stolicy jego dóbr rodowych, w Żółkwi. Nie tylko sprawy materialne  i kwestie bezpieczeństwa były ważne, ale również potrzeby duchowe.

In 1612 he founded for his Orthodox subjects wooden Church of Jesus Christ Heart. His great grandson and heir, Polish King Jan III Sobieski, brought to Zhovkva Basilian monks, a few years later building for them brick church and monastery.
W 1612 roku ufundował dla swoich prawosławnych poddanych drewnianą cerkiew pod wezwaniem serca Pana Jezusa. Prawnuk zwycięzcy spod Kłuszyna i dziedzic dóbr, król Jan III Sobieski w 1882 roku sprowadził do Żółkwi Bazylianów dla których kilka lat później począł wznosić murowaną świątynię i klasztor. 

Orthodox  Church burned down in 1833 and four years later it was rebuilt in neo-Byzantine style. In 1906 the temple was remodeled in Russian style. During communism dictatorship era, the Soviets profaned the church using it as a storage. The monks regained their monastery in the early 1990s. 
Cerkiew spłonęła w 1833 roku, a w cztery lata później odbudowano ją w stylu neobizantyjskim. W 1906 r. świątynia została przebudowana w stylu rosyjskim. W czasach dyktatury komunistycznej, sowieci zbezcześcili  cerkiew urządzając w niej magazyn. Bazylianie odzyskali ją na początku lat 90. minionego wieku.


środa, 15 kwietnia 2015

Deja vu

1982. Town of Siedlce. Crossroads of Rynkowa and 22 November Streets(nowadays 11 Novemeber). /Zenit E (Soviet), Orwochrom Slide UT 18 (almost German)
1982. Miasto Siedlce. Skrzyżowanie  ulic Rynkowej z 22 lipca(obecnie 11 listopada). /Zenit E (sowiecki), Slajd Orwochrom UT 18 (prawie niemiecki)

Free(?)Sunday. The morning. It is time to stand in line for bread. Two loafs for a person. Is it worth going? Once I am there the shop will run out of both bread and butter. I can’t look at margarine anymore. How many people can queue there waiting for the baskets to enter the shop. The long line of people dressed in ugly clothes moves forward at a snail’s pace. I have some whole meal bread still left. I am not going, I won’t stand in a line, I won’t give in.

One day these stones will be shaken……..            ……Were they?”

Wolna(?) sobota. Rano. Czas po chleb do PSS. Dają po dwa bochenki na osobę. Nie warto iść i tak dla wszystkich nie wystarczy i jak dojdę to ani chleba, ani masła nie będzie. Na margarynę palmową nie mogę już patrzeć. Przecież to dopiero kolejka po koszyki. Ile tam może stać ludzi? Wolno posuwa się ta kolejka w burych ubraniach. Mamy jeszcze pół razowego. Nie idę, nie będę stał w kolejkach, nie dam się. 

Kiedyś te Kamienie drgną...                ... Drgnęły?


2008. Zdjęcie tego samego miejsca po 26 latach. Aparat Fuji FinePix A920 
2008. The photo was taken from the same spot 26 years later. Camera Fuji FinePix A920



niedziela, 12 kwietnia 2015

Wooden villas in Zwierzyniec/ Drewniane wille na Zwierzyńcu

Vilnius is not a huge city, but it is just perfect to just live there and enjoy life. On one side of Neris River near the Gediminas Avenue, in the past named after Adam Mickiewicz, there is modern building of Lithuanian parliament. It is enough to cross the bridge to find yourself in a completely different world of Zwierzyniec borough. Until the 18th century this part of town belonged to Radziwiłł family. Later many aristocrats and tsarist officials lived in Zwierzyniec. At last Russian emperor, tsar Alexander I, built one of his summer residences in there. Nevertheless, the name Alexandria, was not accepted by the locals. In 1901 Zwierzyniec became strictly residential neighborhood. 

Wilno nie jest wielką aglomeracją, jest w sam raz po to, aby mieszkać i cieszyć się życiem. Po jednej stronie Wilii przy reprezentacyjnym Prospekcie Giedymina, dawniej noszącym imię Adama Mickiewicza, tuż nad rzeką, znajduje się nowoczesny gmach litewskiego parlamentu. Po przejściu przez Most Zwierzyniecki znajdujemy się w zupełnie innym świecie. Do XVIII wieku tereny te stanowiły własność Radziwiłłów. Następnie znajdowały się tutaj rezydencje arystokratów, carskich urzędników, aż w końcu urządził tu letnią rezydencję sam imperator, car Aleksander I. Nazwy Aleksandria Wilnianie nie zaakceptowali. W 1901 roku Zwierzyniec przeszedł na własność miasta i stał się dzielnicą willową. 

The wooden houses, when they were erected, were hardly considered to be tasteful by many. Time added to the beauty and charm of Zwierzyniec. Wooden neighbourhood in European capital is something pretty unique. In Poland wooden houses are removed or hidden behind newer buildings. People of Vilnius should be praised for their maturity when it comes to preserving and appreciating the past. 

Drewniane domy, w czasach kiedy powstawały, nie przez wszystkich Wilnian uważane były za gustowne. Czas upiększył pokryty patyną i tonący w zieleni Zwierzyniec. Drewniana dzielnica w stołecznym europejskim mieście to ewenement. W Polsce likwiduje się drewniane domy traktując je jako wstydliwy dowód zacofania. Każdy – no prawie każdy - chce mieszkać w kamienicy. Władzom Wilna należą się brawa za dojrzałość i odwagę. 










Map of Zwierzyniec in 1937 (W. Zahorski, Vilnius Travel Guide, Vilnius 1937), Jerzy Szałygin, Historic wooden architecture of Vilnius Zwierzyniec Borough.
Plan Zwierzyńca 1937 r. (W. Zahorski, Wilno. Przewodnik krajoznawczy, Wilno 1937), Jerzy Szałygin, Zabytkowa drewniana architektura mieszkalna wileńskiego Zwierzyńca.